Nielegalny wywóz odpadów – jakie mogą być konsekwencje?

W ciągu ostatnich lat wiele mówi się o ekologii i o tym, że nasze codzienne działania mają ogromny wpływ na całą planetę - od której jesteśmy przecież zależni. Mimo to dużym problemem pozostaje nielegalne wyrzucanie odpadów. 

Widok śmieci o mniej lub bardziej rozbudowanych gabarytach jest niezwykle przykry. Należy jednak podkreślić, że zarówno nielegalne składowanie, jak i nielegalne utylizowanie odpadów podlega karze, opisanej w polskim prawie. Jakie sankcje przewidziane są dla osób, które dopuszczają się wspomnianego wykroczenia? I dlaczego o wiele lepszym rozwiązaniem jest korzystanie z legalnych sposobów pozbywania się niepotrzebnych elementów? Na te i inne pytania odpowiada nasz artykuł.

Co mówi prawo?

Kwestie związane z wywożenie odpadów reguluje polskie prawo. Interesujące zasady dotyczące pozostawiania śmieci w lesie znajdziemy m.in. w art. 162. Kodeksu Wykroczeń. Powiedziano w nim, że: 

• 1. Kto w lasach zanieczyszcza glebę lub wodę albo wyrzuca do lasu kamienie, śmieci, złom, padlinę lub inne nieczystości, albo w inny sposób zaśmieca las, podlega karze grzywny albo karze nagany.
• 2. Jeżeli czyn sprawcy polega na zakopywaniu, zatapianiu, odprowadzaniu do gruntu w lasach lub w inny sposób składowaniu w lesie odpadów, sprawca podlega karze aresztu albo grzywny.
• 3. W razie popełnienia wykroczenia określonego w § 1 można orzec nawiązkę, a w razie popełnienia wykroczenia określonego w § 2 orzeka się nawiązkę — do wysokości równej kosztom rekultywacji gleby, oczyszczenia wody, wydobycia, wykopania, usunięcia z lasu, a także zniszczenia lub neutralizacji odpadów.

W wielu sytuacjach ma również zastosowanie art. 183 Kodeksu Wykroczeń. Mówi on, że:  

• 1. Kto wbrew przepisom składuje, usuwa, przetwarza, dokonuje odzysku, unieszkodliwia albo transportuje odpady lub substancje w takich warunkach lub w taki sposób, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
• 2. Tej samej karze podlega, kto wbrew przepisom przywozi z zagranicy substancje zagrażające środowisku.
• 3. Karze określonej w § 1 podlega, kto wbrew obowiązkowi dopuszcza do popełnienia czynu określonego w § 1, 2 i 4.
• 4. Karze określonej w § 1 podlega, kto wbrew przepisom przywozi odpady z zagranicy lub wywozi odpady za granicę.
• 5. Kto bez wymaganego zgłoszenia lub zezwolenia, albo wbrew jego warunkom przywozi z zagranicy lub wywozi za granicę odpady niebezpieczne, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
• 6. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1-5 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Nielegalny wywóz odpadów - konsekwencje

Za nielegalne pozbywanie się odpadów grożą więc surowe kary. Jedną z nich jest kara grzywny, a w przypadku zakopywania lub ukrywania śmieci w inny sposób także kara pozbawienia wolności. Obowiązuje też tzw. nawiązka, która oznacza, że sprawca odpowiada za koszty zniszczenia i neutralizacji odpadów, a także za działania podjęte w celu przywrócenia terenu do stanu pierwotnego.  

Kodeks Wykroczeń wspomina także o nielegalnym składowaniu, przetwarzaniu, utylizacji, recyklingu i przewożeniu odpadów. Należy pamiętać, że wszelkie czynności tego typu wymagają odpowiedniego pozwolenia, ponieważ mają bezpośredni wpływ na środowisko naturalne. Jeśli ktoś działa wbrew przepisom, podlega karze pozbawienia wolności od trzech miesięcy do pięciu lat. Ta sama kara grozi za nielegalny przywóz szkodliwych substancji z zagranicy lub ich wywóz za granicę. W przypadku odpadów niebezpiecznych, kara pozbawienia wolności jest wyższa i wynosi od sześciu miesięcy do ośmiu lat.

Chociaż większość z nas ma świadomość, że wywóz odpadów powinien odbywać się zgodnie z przepisami, to prawo uwzględnia sytuację, w której sprawca działa nieumyślnie. Taka osoba podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do dwóch lat.

Legalne sposoby na utylizację odpadów

Celem każdego z nas powinno być rozwijanie świadomości ekologicznej i życie zgodnie z naturą. Należy pamiętać, że śmieci w wysokim stopniu zaburzają ekosystem i sprawiają, że miejsca pełne uroku zmieniają się w dzikie wysypiska. Dodatkowo wiele elementów zawiera w sobie szkodliwe substancje, które z biegiem czasu przedostają się do gleby i wody, a w rezultacie także do naszej żywności. Działając niezgodnie z prawem, szkodzimy więc tylko samym sobie.  

A przecież istnieją legalne sposoby na utylizację odpadów, z których możemy skorzystać. Na uwagę zasługuje, chociażby działanie specjalnych punktów odbierających śmieci gabarytowe, a także funkcjonowanie profesjonalnych firm, które za niewielką opłatą odbierają od nas niepotrzebne elementy.

Warto także pamiętać, że śmieci to w dużej mierze materiały podlegające recyklingowi. Jeśli odpowiednio je posegregujemy i oddamy w odpowiednie miejsce, możemy nie tylko zarobić, ale także przyczynić się do lepszej kondycji naszej planety.